Έννοια κυβερνοασφάλειας (cybersecurity)

Η κυβερνοασφάλεια (cybersecurity) είναι η πρακτική της προστασίας των συστημάτων, δικτύων, δεδομένων και εφαρμογών από ψηφιακές επιθέσεις. Στόχος είναι η διασφάλιση της εμπιστευτικότητας, ακεραιότητας και διαθεσιμότητας των πληροφοριών, καθώς και η προστασία από απειλές όπως ενδεικτικά:

• Malware: ιοί, ransomware, spyware, trojan horses
• Phishing: επιθέσεις που αποσκοπούν στην κλοπή προσωπικών δεδομένων
• Social engineering: χειραγώγηση χρηστών για αποκάλυψη ευαίσθητων πληροφοριών
• Hacks: μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση σε συστήματα και δεδομένα
• Denial-of-service (DoS) attacks: επιθέσεις που υπερφορτώνουν servers και δίκτυα
• Τα δεδομένα εκτίθενται επίσης σε πολλούς άλλους κινδύνους, όπως φυσικές καταστροφές, εσωτερική διαφθορά και κλοπή. 

Στο σύγχρονο τεχνολογικό  περιβάλλον οι πολίτες, οι επιχειρήσεις και γενικά οι πάσης φύσης οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις ψηφιακές τεχνολογίες για την άσκηση των βασικών δραστηριοτήτων τους. Παρότι η ψηφιοποίηση προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες και δίνει λύσεις σε πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, τους εκθέτει επίσης σε ψηφιακές επιθέσεις και απειλές που βλάπτουν την ασφάλεια των δεδομένων και πληροφοριών  , οι οποίες πολλαπλασιάζονται συνεχώς, οι δε μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στις ενέργειες αυτές εξελίσσονται διαρκώς.

Γιατί η Κυβερνοασφάλεια είναι σημαντική;

Η κυβερνοασφάλεια είναι ζωτικής σημασίας, ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου, για τους εξής λόγους:

Προστασία δεδομένων: Η απώλεια ή η κλοπή δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικές απώλειες, ζημιά στη φήμη και νομικές επιπλοκές.

Διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας: Οι κυβερνοεπιθέσεις μπορούν να διαταράξουν την ομαλή λειτουργία των οργανισμών, με αποτέλεσμα οικονομικές απώλειες και απώλεια παραγωγικότητας.

Προστασία της φήμης: Η ψηφιακή φήμη ενός οργανισμού μπορεί να πληγεί σοβαρά από μια κυβερνοεπίθεση.

Συμμόρφωση με κανονισμούς: Πολλοί κλάδοι υπόκεινται σε κανονισμούς που απαιτούν την τήρηση συγκεκριμένων μέτρων ασφάλειας και επιπροσθέτως ο ευρωπαϊκός Γενικός Κανονισμός 679/2016 για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ο εφαρμοστικός αυτού νόμος Ν.4624/2019, θέτουν ένα αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο για την ασφάλεια των δεδομένων και πληροφοριών, η παραβίαση του οποίου επιφέρει σοβαρές οικονομικές συνέπειες για τους οργανισμούς που δεν θα λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας των συστημάτων, δικτύων, δεδομένων και εφαρμογών τους από ψηφιακές επιθέσεις.

Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κυβερνοασφάλεια

Η ανάπτυξη ισχυρής δράσης στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας, με στόχο να οικοδομηθεί ένας ανοικτός και ασφαλής κυβερνοχώρος, μπορεί να αυξήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και οργανισμών στα ψηφιακά εργαλεία και υπηρεσίες. Ενόψει αυτού στις 22 Μαρτίου 2021, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη στρατηγική κυβερνοασφάλειας, υπογραμμίζοντας ότι η κυβερνοασφάλεια είναι αναγκαία για μια ανθεκτική, πράσινη και ψηφιακή Ευρώπη. Οι υπουργοί της ΕΕ έθεσαν ως βασικό στόχο την επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας με παράλληλη διατήρηση ανοικτής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται η ενίσχυση της ικανότητας για αυτόνομες επιλογές στον τομέα της κυβερνοασφάλειας με σκοπό να ενισχυθεί ο ηγετικός ρόλος της ΕΕ στον ψηφιακό τομέα και οι στρατηγικές της ικανότητες.

Παράλληλα θέσπισε ενιαίο σύστημα πιστοποίησης κυβερνοασφάλειας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πιστοποίηση κατέχει καίριο ρόλο στην εξασφάλιση υψηλών προτύπων κυβερνοασφάλειας για τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και τις διαδικασίες ΤΠΕ. Το γεγονός ότι επί του παρόντος οι διάφορες χώρες της ΕΕ χρησιμοποιούν διαφορετικά συστήματα πιστοποίησης της ασφάλειας επιφέρει κατακερματισμό της αγοράς και κανονιστικούς φραγμούς.

Το  ενιαίο πλαίσιο πιστοποίησης σε επίπεδο ΕΕ:

• δυναμώνει την εμπιστοσύνη
• ενισχύει την ανάπτυξη της αγοράς στον τομέα της κυβερνοασφάλειας
• διευκολύνει το εμπόριο σε ολόκληρη την ΕΕ

Το πλαίσιο παρέχει ένα ολοκληρωμένο σύνολο κανόνων, τεχνικών απαιτήσεων, προτύπων και διαδικασιών.

Τι μπορούν να κάνουν οι πολίτες και οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, για να προστατευθούν;

Η κυβερνοασφάλεια (Cyber Security) αποτελεί ολοένα και πιο σημαντικό ζήτημα. Η υιοθέτηση μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής κυβερνοασφάλειας, η οποία περιλαμβάνει εκπαίδευση, πολιτικές, λύσεις ασφάλειας, διαχείριση ευπαθειών και σχέδιο αντιμετώπισης περιστατικών, είναι απαραίτητη για την προστασία από ψηφιακές απειλές.

Επιπλέον, οι οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, οφείλουν να:

• Ενημερώνονται συνεχώς για τις νέες απειλές και τα νέα εργαλεία που προσφέρονται.
• Συνεργάζονται με εξειδικευμένους επαγγελματίες για την αξιολόγηση του επιπέδου ασφαλείας τους και την υλοποίηση βέλτιστων πρακτικών.
• Επενδύουν στην πρόληψη, καθώς το κόστος μίας κυβερνοεπίθεσης μπορεί να είναι πολύ υψηλό.
• Να αποκτούν πιστοποίηση ασφάλειας των συστημάτων και δικτύων τους. Η πιστοποίηση θεωρείται μια ισχυρή διαβεβαίωση της βούλησης του οργανισμού να προστατεύσει  τους πελάτες και τους επιχειρηματικούς του συνεργάτες. 

Η προστασία των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων και η διασφάλιση της εμπιστευτικότητας των δεδομένων είναι απαραίτητες για την επιτυχία και την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα ενός οργανισμού.